Bicepspeesletsels in de schouder
Letsels van het deel van de lange bicepspees in het schoudergewricht vormen een belangrijke oorzaak van schouderpijn.
De bicepspees
Zoals de naam al aangeeft bestaat de biceps uit twee delen, het caput breve en het caput longum. Beide pezen hebben een andere oorsprong en een ander werkingsmechanisme. Het gedeelte van de bicepspees dat de overgrote meerderheid van de letels veroorzaakt, is het bovenste deel van de lange bicepspees, (LHB of Long Head of the Biceps).
De lange bicepspees loopt naar zijn aanhechting toe in een goot of "sulcus". De stabiliteit van de bicepspees in de goot wordt bestendigd door uitlopers van de cuffspieren die deze goot samen vormen (de subscapularispees).
De bicepspees is in dit gedeelte zeer gevoelig aan ontstekingen. Door scheurtjes in de omgevende spieren (cuff) kan de bicepspees minder stabiel in de goot liggen. Dit geeft pijnklachten bij rotatiebelasting van de arm, bij achterwaartse of bij bovenarmse bewegingen.
Enkele oorzaken van bicepspeesletsels
Inklemming of "impingement"
De lange bicepspees kan, net als de bovenliggende cuff (peesblad), ingeklemd worden tussen de kop van de bovenarm en het dak van het schouderblad (zie impingement). Na langdurige inklemming kan de bicepspees gedeeltelijk of zelfs volledig afscheuren.
Instabiliteit van de biceps in de bicepsgoot
De bicepspees ligt in de bicepsgoot voor ze binnentreedt in de schouder. Deze bicepsgoot eindigt op een stevige ring (bicepspulley) gevormd door zijdelingse uitlopers van de voor en achterliggende pezen (subscapularis en supraspinatus) en door een fibreuze band (coraco-humeraal ligament).
Bij scheuren in deze ring (aan de voor- of de achterzijde) ligt de biceps pees niet meer stabiel. Dit gaat gepaard met pijnklachten, vooral bij draaien van de arm (rotaties) en bij reikbewegingen.
Op haar beurt kan de bicepspees de ring verder aansnijden en inscheuren. Zo ontstaan aan de binnenzijde scheuren van het peesblad (rotatorcuff).
Letsels van de aanhechting op het labrum (SLAP)
Door plotse hevige trekkracht (val) of langdurige torsiekracht (bovenarmsport) op de bicepspees kan de pees afscheuren van haar aanhechting. Dit noemen we SLAP-letsels. Er zijn verschillende gradaties en subtypes.
Klachten bij bicepspeesletsels
- Pijn vooraan aan de schouder uitdeinend naar de voorzijde van de bovenarm.
- Pijn bij bovenarmse bewegingen en bij arm achter het hoofd.
- Pijnlijke kliks, verspringend gevoel.
- Krachtsverlies, "dode arm gevoel"
Onderzoeken bij bicepspeesletsels
- Verhaal en onderzoek op raadpleging (klinische tests)
- Echografie: dynamisch onderzoek; volgen van de bicepspees in de goot bij naar binnen en buiten draaien van de arm.
- NMR, CT met contrast.
Behandeling van bicepspeeslestels
Bicepstenotomie of losmaken van de biceps aan de aanhechting in de schouder.
- Losmaken van de aanhechting van de bicepspees op het bovenste deel van het labrum.
- De bicepspees zakt dan af in de bicepsgoot. De pijnklachten door het schuren van de (sterk bezenuwde) pees tegen de omgevende structuren, worden zo relatief snel en eenvoudig opgelost. Het opofferen door 'doorknippen' van deze pees gaat nauwelijks gepaard met krachtsvermindering.
- De eventuele vorming van een opgezette 'forsbal' (Popeye sign) gaat meestal niet gepaard met pijn of last. Bij ongeveer 1 op 5 vrouwen en 4 op 5 mannen komt esthetisch fenomeen voor.
- De arm mag nadien onbeperkt bewogen worden en belast worden binnen de pijngrenzen.
- In zeer selectieve gevallen gaan we de bovenaan losgemaakte bicepspees lager weer vastzetten, namelijk in de bicepsgoot. Dit noemen we een tenodese.
De belangrijkste redenen hiervoor zijn:
- bezorgdheid over lichte krachtsvermindering bij zeer belastende beroepen of sporten
- cosmetische aspecten (verminderen van de kans op "Popeye"-sign).
Op te merken is echter wel dat de pees zelfs na de tenodese kan afscheuren en alsnog een vormverandering kan teweeg brengen.
- Wij kiezen ervoor om desgewenst de biceps stevig te verankeren met een schroef in een boorgat in de kop. Hef- en torsiekrachten vragen we te mijden gedurende een 4 tal weken.